Powiększone węzły chłonne – przyczyny, leczenie

POWIĘKSZONE WĘZŁY CHŁONNE
- PRZYCZYNY, LECZENIE

Powiększone węzły chłonne to objaw, który budzi niepokój u wielu osób. Nie zawsze jednak oznacza on, że mamy do czynienia z poważnym schorzeniem. Najczęściej powiększone węzły chłonne szyjne oznaczają infekcje. Zawsze jednak zauważając ich powiększenie, należy zgłosić się do lekarza. Trzeba mieć bowiem na uwadze, że powiększone węzły chłonne mogą być też symptomem groźnych chorób autoimmunologicznych lub nowotworów złośliwych. Zobacz, jak rozpoznać powiększone węzły chłonne i jakie są możliwości ich leczenia.

Czym są węzły chłonne?

Węzły chłonne u człowieka zlokalizowane są na całym ciele. Największe ich skupiska znajdują się na szyi, w okolicach pachwin, za uszami oraz pod żuchwą. Stąd też wyróżnia się:

węzły chłonne obwodowe (karkowe, podżuchwowe, nadobojczykowe, szyi, pachwinowe, łokciowe, udowe)
węzły chłonne głębokie.

Mają one za zadanie zbieranie limfy, która schodzi z różnych części ciała, a pośrednio przechwytywanie niebezpiecznych dla zdrowia substancji np. bakterii. Działanie węzłów chłonnych zostanie zakłócone, kiedy występuje limfadenopatia. W wyniku tego, że limfa napotyka na swojej drodze patogeny, organizm zaczyna się bronić w rezultacie dochodzi do powiększenia węzłów chłonnych. Podsumowując jednym zdaniem – powiększone węzły chłonne wskazują, że w organizmie występuje stan chorobowy.

Jak wyglądają powiększone węzły chłonne?

Powiększony węzeł chłonny rozpoznać można przede wszystkim po bólu i opuchliźnie. Tą zauważyć można gołym okiem, przy czym najłatwiejsza w zaobserwowaniu jest limfadenopatia szyjna, czyli powiększenie węzłów chłonnych w okolicach uszu oraz pod żuchwą. W jej następstwie zmienia się owal twarzy. U niektórych dochodzi do wyraźniejszych zmian, u innych do mniejszych w większości przypadków są one jednak widoczne. W sytuacjach, gdy powiększone węzły chłonne nie są widoczne, można je wykryć, wykonując proste badanie palpacyjne. Polega ono na uciskaniu miejsc, w których występuje węzeł chłonny. Jeśli będzie on faktycznie powiększony, to wyczuje się charakterystyczne uwydatnienie tkanek w postaci twardego i obłego elementu, łatwo wyczuwalnego pod opuszkami palców.

Należy tu zaznaczyć, że prawidłowe węzły chłonne na szyi powinny mieć średnicę ziarnka grochu, jeśli są większe, to jest to oznaką ich powiększenia. Najczęściej zapalenie węzłów chłonnych występuje jednostronnie Jest to powszechna reakcja organizmu na toczące się nim infekcje. Powiększone węzły chłonne szyi z jednej strony nie powinny więc dziwić – nie oznacza to jednak, że nie należy skonsultować się z lekarzem.

Jak rozpoznać powiększone odczynowo węzły chłonne?

Dolegliwości towarzyszące powiększonym węzłom chłonnym to oczywiście ból oraz:

trudności w przełykaniu,
gorączka i stany podgorączkowe,
ból węzłów chłonnych,
katar,
nadmierna potliwość w nocy.

Co wywołuje „spuchnięte węzły chłonne”?

Ból węzłów chłonnych na szyi jest najczęściej wynikiem infekcji wirusowych i bakteryjnych. Wśród tych pierwszych wymienić można ospę wietrzną, odrę, różyczkę, rumień nagły, AIDS, cytomegalię, mononukleozę zakaźną; wirusowe zapalenie wątroby. Infekcje bakteryjne wywołujące powiększenie węzłów chłonnych to natomiast gruźlica, zapalenie migdałków, bakteryjne zapalenie gardła, salmonnella, choroba kociego pazura, szkarlatyna, zakażenie gronkowcem. W przypadku podłoża bakteryjnego możliwą przyczyną jest też angina. To ona najczęściej wywołuje powiększone węzły chłonne u dziecka.

Jako inne przyczyny powiększonych węzłów chłonnych wymienia się:

infekcje grzybicze takiej jak blastomykoza (choroba Gilchrista), histoplazmoza (choroba Darlina), kokcydioidomykoza, kryptokokoza (drożdżyca europejska), sporotrychoza;
choroby nowotworowe – powiększone węzły chłonne są jednym z objawów przerzutów nowotworowych; mogą one wystąpić przy raku jelita grubego czy raku szyjki macicy;
choroby autoimmunologiczne – toczeń rumieniowaty układowy, choroba Hashimoto, reumatoidalne zapalenie stawów;
choroby endokrynologiczne – nadczynność tarczycy;
choroby przyzębia;
choroby spichrzeniowe – choroba Gauchera czy Nimanna-Picka.

Powiększone węzły chłonne: leczenie domowe

Bolące węzły chłonne sprawiają, że wiele osób zadaje sobie pytanie, jak leczyć węzły chłonne. W pierwszym kroku zazwyczaj chcą sięgnąć po domowe sposoby. Lekarze jednak są zgodni co do tego, że powiększonych węzłów chłonnych nie należy leczyć na własną rękę. Najlepiej udać się do lekarza i sprawdzić, jaka jest przyczyna bólu i opuchlizny. W tym celu konieczne jest wykonanie podstawowych badań, czyli analizy krwi, OB., prób wątrobowych, stężenie białka CPR, badania moczu. Jeśli powiększone węzły chłonne nie są wyczuwalne przez skórę, to konieczne są też badania obrazowe. Na tej podstawie lekarz może zaordynować odpowiednie leczenie. Dopiero ono może być połączone z domowymi sposobami. Jako te wymienia się okłady ze świeżych ziół oraz roślin np. skrzypu polnego i babki lancetowatej. Na powiększony węzeł chłonny stosować można też kompresy na bazie tych roślin.

Co na powiększone węzły chłonne?

Leki na powiększone węzły chłonne to przede wszystkim antybiotyki. Stosuje się je przy infekcjach bakteryjnych. Pomagają one zwalczać chorobę, a także wyleczyć powiększone węzły chłonne szyjne, pachowe lub żuchwowe. W przypadku, gdy infekcja jest wirusowa lekarz ordynuje leczenie objawowe – przeciwzapalne. Powiększone węzły chłonne szyjne leczy się wtedy witaminą C oraz lekami z wyciągami z roślin leczniczych np. aronii czy aloesu drzewiastego. Preparaty te wykazują działanie bakteriobójcze, przeciwgrzybiczne, przeciwzapalne i przeciwbólowe.

W przypadku, kiedy powiększenie węzłów chłonnych wywołane jest przez poważniejsze choroby nowotworowe czy spichrzeniowe konieczne jest rozpoczęcie specjalistycznego leczenia. Zastosowane kuracje mają wtedy charakter przyczynowy. O tym, jak będą one wyglądać, zawsze powinien zdecydować lekarz.

Bolące węzły szyi – czy trzeba się obawiać?

Powiększone węzły chłonne są niepokojącym objawem. Zaczerwienienie i ból wywołują strach i podejrzenie choroby nowotworowej. Nie zawsze jednak to ona jest przyczyną. Najczęściej za bolące węzły chłonne odpowiada zwykła infekcja, którą szybko da się wyleczyć. Nie oznacza to, że powiększone węzły chłonne można ignorować. Zawsze po ich zauważeniu warto wybrać się na konsultację lekarską, a także wykonać komplet podstawowych badań laboratoryjnych.

Lek. Michał Dąbrowski